Ukrainian-Polish Yearbook OŚWIATOLOGIA/ОСВІТОЛОГІЯ

Habriela Piekhachek-Oherman. SCHOOL IN A MULTICULTURAL ENVIRONMENT AND ITS ROLE IN IDENTITY OF FORMATION OF PUPILS

Abstract
School in a multicultural environment becomes a place of daily contact with Others, mutual cultural heritage and participation in public life of different groups. The school struggles with different challenges and needs facing society, different educational systems and national groups. Among of many tasks performed by a school in a multicultural environment, there are particularly important actions relate to the identity of pupils in many areas (family, regional, national, European).

Keywords: іidentity of pupils;  cultural identity;  multicultural education;  multicultural environment;  school.

DOI: 10.28925/2226-3012.2015.4.110115
https://doi.org/10.28925/2226-3012.2015.4.110115

Literatura
1. Banach Cz.: Zadania i cechy dobrej szkoły jako organizacji uczącej się i doskonalącej. W: B. Muchacka (red.): Szkoła w nauce ipraktyce edukacyjnej. T. 1, Oficyna Wydawnicza «Impuls», Kraków, 2006.
2. Gajdzica A.: Możliwości kształtowania tożsamości dzieci młodszych na podstawie analizy wybranych programów dla Mas I-III. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta, B. Grabowska (red.): Społeczne uwarunkowania edukacji międzykulturowej. Problemy praktyki óswiatowej. Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wyż- sza Szkoła Pedagogiczna ZNP wWarszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Cieszyn – Warszawa – Toruń 2009.
3. Gajdzica, B. Kubiczek: Wspieranie nauczycieli w środowisku mniejszościowym na przykładzie działalności Centrum Pedagogicznego dla Szkolnictwa Narodowościowego w Czeskim Cieszynie. W: T. Lewowicki, A. Różańska, G. Piechaczek-Ogierman (red.): Wielokulturowość i problemy edukacji. Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego – WSP ZNP w Warszawie – Stowarzyszenie Wspierania Edukacji Międzykulturowej – Wydawnictwo Adam Marszałek, Cieszyn – Warszawa – Toruń 2012.
4. Gajdzica A., Ogrodzka-Mazur E.: Obraz szkoły na Pograniczu w kontekście oczekiwań edukacyjnych uczniów. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A. Szczurek-Boruta (red): Poczucie tożsamości i stosunek młodzieży do wybranych kwestii społecznych – studium z pogranicza polsko-czeskiego. Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, WSP ZNP w Warszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Cieszyn – Warszawa – Toruń 2009.
5. Gajdzica A., Ogrodzka-Mazur E.: Szkoła na pograniczu jako środowisko kształtowania aspiracji i planów edukacyjnych młodzieży. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A. Szczurek-Boruta (red.): Poczucie tożsamości i stosunek młodzieży do wybranych kwestii społecznych – studium z pogranicza polsko-czeskiego. Wydział Etnologii  i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, WSP ZNP w Warszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Cieszyn – Warszawa – Toruń 2009.
6. Grabowska B.: Identyfikacja z grupą społeczną jako czynnik tożsamości narodowej. W: T. Lewowicki (red.): Poczucie tożsamości narodowej młodzieży. Studium z pogranicza polskoczeskiego. Wyd. UŚ – Filia w Cieszynie, Cieszyn 1994.
7. Grabowska B.: Szkoła w środowisku zróżnicowanym kulturowo. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta (red.): Szkoła napograniczach. Wyd. UŚ, Katowice 2000.
8. Kossak-Głowczewski K.: Edukacja regionalna a regionalizacja nauczania jako odmiany racjonałnosci (pytanie o szansę dekolonizacji przez edukację). W: T. Lewowicki, B. Grabowska (red.): Społeczności pogranicza. Wielokulturowość. Edukacja. Wyd. UŚ – Filia w Cieszynie, WSP ZNP w Warszawie, Cieszyn – Warszawa 1996.
9. Lewowicki T.: O badaniach społeczności pogranicza – od parcjalnych opisów ku elementom teorii zachowań tożsamościowych. W: J. Nikitorowicz (red.): Edukacja międzykulturowa: w kręgu potrzeb, oczekiwań i stereotypów. Trans Humana, Białystok 1995.
10. Lewowicki T.: O tożsamości, kondycji i powinnościach pedagogiki. Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Warszawa-Radom 2007.
11. Lewowicki T.: Problemy tożsamości narodowej – w poszukiwaniu sposobów uogólnionych ujęć kwestii poczucia tożsamości i zachowań z tym poczuciem związanych. W: M. M. Urlińska (red.): Edukacja a tożsamość etniczna. Wyd. UMK, Toruń 1995.
12. Lewowicki T.: Przemiany doktryny i teleologii edukacyjnej a realizowane funkcje szkoły (casus szkolnictwa na Zaolziu). W: T. Gospodarek, Z. Jasiński (red.): Edukacja w procesie przemian cywilizacyjnych i kulturowych. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich, Opole 1993. 13. Matyska Z.: Rozwijanie sprawności i świadomości językowej dzieci w wielojęzycznym środowisku Zaolzia. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta (red.): Szkoła na pograniczach. Wyd. UŚ, Katowice 2000.
14. Mistarz R.: Kaszubska edukacja w teorii i praktyce. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur (red.): Z teorii i praktyki edukacji międzykulturowej. Wyd. UŚ, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Cieszyn – Warszawa 2006.
15. Nikitorowicz J.: Konteksty lokalno-szkolne kreowania tożsamości kulturowej w warunkach wielokulturowości. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta, B. Grabowska (red.): Przemiany społeczno-cywilizacyjne i edukacja szkolna – problemy rozwoju indywidualnego i kształtowania się tożsamości. Cieszyn – Warszawa – Kraków 2005, Wydawnictwo «Impuls».
16. Nikitorowicz J.: Kreowanie tożsamości dziecka. Wyzwania edukacji międzykulturowej. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2005.
17. Piechaczek-Ogierman G., Krzemińska-Woźniak І.: Przemiany planów życiowych młodzieży związanych z pracą w innych krajach. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A.
18. Szczurek-Boruta (red.): Poczucie tożsamości i stosunek młodzieży do wybranych kwestii społecznych – studium z pogranicza polsko-czeskiego. Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, WSP ZNP w Warszawie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Cieszyn – Warszawa – Toruń 2009.
19. Sobecki M.: Poczucie tożsamości narodowej absolwentów szkół z polskim językiem nauczania na Białorusi. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur (red.): Polityka społeczna i oświatowa a edukacja międzykulturowa. Wyd. UŚ – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Cieszyn – Warszawa 2005.
20. B. Sopot-Zembok, H. Nocoń: Aktualne problemy edukacji regionalnej. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta (red.): Szkoła na pograniczach. Wyd. UŚ, Katowice 2000.
21. Suchodolska J.: Próba określenia świadomości narodowej młodzieży narodowości polskiej i narodowość czeskiej – na tle wiedzy historycznej badanych grup uczniów. W: T. Lewowicki (red.): Poczucie tożsamości narodowej młodzieży. Wyd. UŚ – Filia w Cieszynie, Cieszyn 1994.
22. Synowiec H.: Zróznicowanie regionalne języka uczniów a dydaktyka szkolna. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta (red.): Szkoła na pograniczach. Wyd. UŚ, Katowice 2000.
23. Szczurek-Boruta A.: Edukacja i odkrywanie tożsamości w warunkach wielokulturowości. Szkice pedagogiczne. Oficyna Wydawnicza «Impuls», Katowice – Cieszyn – Kraków 2007.
24. Szczypka-Rusz A.: Język i kultura – istotne składniki tożsamości kulturowej mlodziezy pogranicza. W: T. Lewowicki (red.): Poczucie tozsamosci narodowej młodzieży – studium z pogranicza polsko-czeskiego. Wyd. UŚ – Filia w Cieszynie, Cieszyn 1994.
25. Szczypka-Rusz A.: Kwestia wielokulturowości w działalności szkoły z polskim językiem nauczania w Czechach (szkicproblemu). W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta (red.): Szkoła na pograniczach. Wyd. UŚ, Katowice 2000.
26. Uchyła-Zroski J.: Znaczenie edukacyjnych wartości muzyki w procesie przekazywania tradycji. W: T. Lewowicki, A. Szczurek-Boruta (red.): Szkoła na pograniczach. Wyd. UŚ, Katowice 2000.