Yolianta Sukhodolska

DOI: 10.28925/2226-3012.2014.3.5258
https://doi.org/10.28925/2226-3012.2014.3.5258 

THE NECESSITY OF THE CONSTRUCTIVE CHANGES IN EDUCATION – THE IDEA OF THE PERSONAL COMMUNICATION
Contemporary system of education should aim at preparing young people for changing realities. Not only should it promote and create changes, but also anticipate and exceed them. Therefore, the principle of such education should refer to the assumptions of critical-creative education which reflects human desire to accept democratic standards and principles of social dialogue and should promote them in the field of education. Although the explosion of the promoted concepts of upbringing and education targets the pursue of unconstraint personality development, respect of needs and aspirations and learners’ subjectivity formation, the concepts are still ahead of the reality and its educational standards. The cause of it is the objective inertia of education field environment, which itself is subject to verification based on unclear evaluation rules, as well as some negligence in the field of diagnosis and detection of current needs to reform such an education system. This applies to both education system and teachers’ professional development programmes, particularly in the area of shaping and developing social competences, diagnosis, prevention and help aimed at eliminating social and environmental threats. In this process, the role of a teacher seems to be the crucial one. The teacher, sensitive to needs of others and ready for active and dialogue-based communication, becomes a very important person in the process of growing up.
Keywords: education; dialogue communication; reforms of educational system; social competence.

Literatura
1. Argyle M.: Psychologia stosunków międzyludzkich. Warszawa 1999, WN PWN.
2. Bauman Z: Płynna nowoczesność. Kraków 2006, Wyd. Literackie.
3. Boudieu P.: Reprodukacja. Elementy teorii i systemu nauczania. Warszawa 1990, WN PWN. M.S. Szymański: Selekcyjne funkcje szkolnictwa a struktura społeczna. Warszawa 1996, IBE.
4. Czerepniak-Walczak M.: Interakcja dwupodmiotowa w edukacji. Fetysz czy realność. Bydgoszcz 1997, Wyd. Uczelniane WSP.
5. Gardner H.: Inteligencje wielorakie. Teoria w praktyce. Poznań 2002, Wyd. Media i Rodzina.
6. Giroux H. A., Witkowski L.: Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej. Kraków 2010, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
7. Horowitz L.M, L.E. Alden, J. S. Wiggins, A. L. Pincus: Inventory of Interpersonal Problems: Manual. A Harcourt Assessment Company, 2000.
8. Kowalska G.: Kompetencje nauczyciela warunkujące efektywną komunikację interpersonalną w procesie edukacyjnym. „Edukacja” 2000/3.
9. Kozielecki J.: Człowiek wielowymiarowy. Warszawa 1996, Wyd. „Żak”.
10. Kupisiewicz Cz.: Paradygmaty reform oświatowych. Warszawa 1985, Instytut Kształcenia Nauczycieli.
11. Kwiecińska Z, Łukasik J. M. (red.): Zmiana społeczna. Edukacja – polityka oświatowa – kultura. Kraków 2012, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
12. Szymański M.: Socjologia edukacji. Zarys problematyki. Kraków 2013, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
13. Szymański M.: Studia i szkice z socjologii edukacji. Warszawa 2000, IBE.
14. Brzeziński J.: Witkowski L.: Edukacja wobec zmiany społecznej. Poznań-Toruń 1994, Wyd. „Edytor”.
15. Lewowicki T.: Szkic do dziejów całościowych ujęć zagadnień oświaty – ku spotkaniu z oświatologią. W: T. Lewowicki T., Ogniewjuk W., Sysoewa S. (red.): Сałościowe ujęcia edukacji – ku spotkaniu z oświatologią. Warszawa 2011, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZPN.
16. Lewowicki T.: Suchodolska J. (red.): Dzieci w procesie kształtowania postaw kulturowych. Przewodnik po ścieżkach edukacji regionalnej, wielo- i międzykulturowej. Materiały dla nauczycieli przedszkoli i szkół podstawowych. Katowice-Cieszyn-Warszawa-Kraków 2011, WEiNoE US, WSP ZNP, „Impuls”.
17. Lewowicki T.: Szkic do teorii zachowań tożsamościowych. W: T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur (red.): W poszukiwaniu teorii przydatnych w badaniach międzykulturowych. Cieszyn 2001, Uniwersytet Śląski w Cieszynie.
18. Lewowicki T.: Przemiany oświaty. Warszawa 1997, Wyd. „Żak”.
19. Lewowicki T.: Przemiany oświaty. Warszawa 1995, Wyd. „Żak”.
20. Lewowicki T.: Przemiany oświaty. Warszawa 1994, Wyd. „Żak”.
21. Lewowicki T.: Krótki raport o edukacji, czyli kondycji uczniów, nauczycieli i oświaty. Warszawa 1994, „Dyrektor Szkoły”.
22. Łomny Z: Edukacja aksjologiczna wyzwaniem dla epoki. Od regionalizmu do planetaryzmu. W: T. Kukołowicz, M. Nowak (red.): Pedagogika ogólna. Problemy aksjologiczne. Lublin 1997, Wyd. Redakcji Wydawnictw KUL-u.
23. Łomny Z.: Człowiek i edukacja wobec przemian globalnych. Radom 1996, Wyd. Instytutu Technologii i Eksploatacji.
24. Strykowski W.: Kompetencje współczesnego nauczyciela. Poznań 2005, NEODIDAGMATA 27/28.
25. Suchodolska J.: Kształtowanie umiejętności społecznych w relacji komunikacyjnej dziecko-dorosły (uczeń- nauczyciel) w kontekście teorii uczenia się. W: D. Wosik-Kawala, E. Sarzyńska, W. J. Maliszewski, M. Fiedor (red.): Komunikacja i edukacja – ku synergiczności porozumiewania się. Toruń 2009, Wyd. Adam Marszałek.
26. Suchodolska J.: Edukacyjne, społeczno-kulturowe i gospodarcze uwarunkowania tożsamości młodzieży z pogranicza polsko-czeskiego, (niepublikowana praca doktorska, Opole, 2003).
27. Szybisz M.: O potrzebie komunikacyjnego pojmowania edukacji. W: M. Dudzikowa (red.): Nauczyciel – uczeń, między przemocą a dialogiem, obszary napięć i typy interakcji. Kraków 1996.
28. Szymański M. S.: Procesy selekcyjne w szkolnictwie ogólnokształcącym. Warszawa 1988, WN PWN.
29. Taraszkiewicz M.: Jak uczyć jeszcze lepiej? Szkoła pełna ludzi. Poznań 2001, CODN.
30. Taraszkiewicz M.: Odpowiedzialność zawodowa nauczycieli w kontekście efektywności uczenia się uczniów. Granice i perspektywy. System ewaluacji oświaty. Nadzór pedagogiczny. www. pseo.pl (data dostępu 05.11.2014).
31. Wagner C.C., Kiesler D.J., Schmidt J.A.: Assessing the interpersonal transaction cycle: convergence of action and reaction interpersonal circumplex measures. „Journal of Personality and Social Psychology” 1995.

Full Text: PDF (pol.)